Από το Αιγαίο στο Ιόνιο: Μια θάλασσα γνώσεων
April 5, 2024
parallax background

"Δημοκρατία και Ελευθερία"

Ψηφιακό Μουσείο Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης στην Ελλάδα (1967-1974)

περίοδος υλοποίησης: 2023-2024
φορέας : Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ)
εταίροι : infoLib, Scripta
τεχνολογίες : Web & Mobile εφαρμογές

Το έργο «Δημοκρατία και Ελευθερία: Ψηφιακό Μουσείο Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης στην Ελλάδα (1967-1974)» υλοποιήθηκε το 2023 για λογαριασμό των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) με στόχο την ψηφιοποίηση και ανάδειξη πολύτιμου αρχειακού υλικού και εντύπων που βρίσκονται στην κατοχή του. Το ψηφιακό απόθεμα αναδεικνύει ένα πολύ μεγάλο -άγνωστο σε μεγάλο βαθμό έως σήμερα- γεωγραφικό και θεματικό εύρος αντιδικτατορικής δραστηριότητας και εκδήλωσης αλληλεγγύης στον ελληνικό λαό κατά τα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας της 21ης Απριλίου.

Στο πλαίσιο αυτό, η διάδρασις ανέπτυξε το Ψηφιακό Μουσείο και μια σειρά από ψηφιακές, web και mobile, εφαρμογές που αξιοποιούν τις περισσότερες από 100.000 εικόνες (αρχειακό υλικό, φωτογραφίες και έντυπα) που ψηφιοποίησε η εταιρεία Scripta και το ψηφιακό αποθετήριο των ΑΣΚΙ που δημιούργησε η εταιρεία infoLib για να αναδείξουν τις ιστορίες πανόραμα αγώνων, δικτύων ανθρώπων και οργανώσεων και κινητοποιήσεων για την πτώση της δικτατορίας και την εδραίωση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Με γνώμονα την διάχυση και την ανοιχτή πρόσβαση στη γνώση και τη διαλειτουργικότητα στο ψηφιακό περιβάλλον, το σύνολο του περιεχόμενο του ψηφιακού αποθετηρίου ενσωματώνεται και στον Εθνικό Συσσωρευτή Πολιτιστικoύ Περιεχομένου SearchCulture του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ).

Υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Ε.Π. «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία», Υπουργείο Οικονομικών, ΕΠΑΝΕΚ / ΕΣΠΑ 2014-2020. 

Παραδοτέα

Στην ιστοσελίδα του Ψηφιακού Μουσείου Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης στην Ελλάδα (1967-1974) ο επισκέπτης μπορεί να χρησιμοποιήσει μια σειρά από web εφαρμογές -ψηφιακό αποθετήριο, χρονολόγιο, διαδραστικός χάρτης, θεματικές εκθέσεις- ώστε να εξοικειωθεί με το ψηφιοποιημένο αρχειακό υλικό. Καθώς πρόκειται για ερευνητικό έργο, παρουσιάζονται άρθρα ερευνητών που πραγματεύονται συγκεκριμένες θεματικές ενώ φιλοξενούνται περισσότερες από 100.000 τεκμηριωμένες εικόνες αρχείων και εντύπων από τις συλλογές των ΑΣΚΙ και του Εργαστηρίου Μελέτης Ιστορίας Αριστερής Νεολαίας (ΕΜΙΑΝ/ΑΣΚΙ). 

Στην εφαρμογή Περιοδικών Εκθέσεων προβάλλονται επιλεγμένα για την αισθητική τους αξία και την επιδραστικότητά τους, τεκμήρια αντιδικτατορικής δράσης και διαμαρτυρίας. Παρουσιάζονται οι αφίσες, μέσο διάδοσης των ιδεών της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας και εκδήλωσης αλληλεγγύης, προερχόμενες από διαφορετικές χρονικές στιγμές της περιόδου και από διαφορετικές χώρες. Ως επιπλέον θεματική παρουσιάζονται φωτογραφικά ντοκουμέντα που προβάλλουν στιγμές αυθόρμητης διαμαρτυρίας και οργανωμένης εκδήλωσης συμπαράστασης (πορείες, οι συγκεντρώσεις και οι διαμαρτυρίες) οι οποίες εκτυλίσσονται σε ένα πλήθος πόλεων και χωρών της Ευρώπης και της Αμερικής.

Στην εφαρμογή Διαδραστικού Χρονολογίου παρουσιάζονται συνοπτικά μικρές και μεγαλύτερες αντιδικτατορικές πράξεις οι οποίες συγκροτούν ένα μητρώο -άγνωστων εν πολλοίς- δράσεων αλληλεγγύης και αντίστασης στο δικτατορικό καθεστώς. Το χρονολόγιο προέκυψε μέσα από ενδελεχή έρευνα στα αντιδικτατορικά έντυπα Ελεύθερη Πατρίδα και Ελεύθερη Ελλάδα, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του έργου. Ο επισκέπτης μπορεί να περιορίσει την αναζήτησή του ανά έτος και ανά δράση (δημοσίευμα, εκδήλωση, διαδήλωση, συνέντευξη τύπου, ευρωπαϊκά όργανα)

Στην εφαρμογή Διαδραστικού Χάρτη παρουσιάζεται η πολυφωνική και πολύγλωσση έκφραση αλληλεγγύης μέσα από τα έντυπα, λαμβάνοντας γεωγραφικές συντεταγμένες με στόχο την ανασύσταση του πανευρωπαϊκό δίκτυο αντιδικτατορικής δράσης. Οι περιοδικές αντιδικτατορικές εκδόσεις αποτέλεσαν ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέσα διάδοσης του αγώνα και των δράσεων αντίστασης κατά του καθεστώτος. Κατά την περίοδο 1967-1974 πληθώρα περιοδικών, εφημερίδων και δελτίων εκδόθηκε και κυκλοφόρησε στο σύνολο σχεδόν της ευρωπαϊκής επικράτειας, σε μια προσπάθεια ενεργοποίησης της διεθνούς κοινής γνώμης και παρακολούθησης των εξελίξεων στην Ελλάδα.

Μέσω της ψηφιακής εφαρμογής περιπάτου, η πόλη της Αθήνας μετατρέπεται σε μια διαδραστική ξενάγηση σε σημεία-σταθμούς του αντιδικτατορικού αγώνα, τα οποία πλαισιώνονται από πρωτότυπα αρχειακά ντοκουμέντα. Μέσα από αυτές, ο χρήστης μπορεί να εντοπίσει στοιχεία της καθημερινότητας της περιόδου 1967-1974. Από τη μια τα μπλόκα στους δρόμους της πόλης, συλλήψεις, φυλακίσεις και ανηλεείς βασανισμούς πολιτών και από την άλλη, στο ίδιο πεδίο, στο τοπίο της πόλης, μικρές νησίδες ελευθερίας και δημοκρατίας που κέρδιζαν το δημόσιο χώρο δημιουργώντας τοπόσημα δημοκρατίας.

Skip to content